Bebek ve Çocuk Diş Sağlığı

Bebek ve Çocuk Diş Sağlığı

Sağlıklı dişler için ağız bakımı bebeklik döneminde başlar!

Süt dişleri bilinenin aksine doğumdan sonra değil; henüz bebek anne karnındayken oluşmaya başlar ve bu sürede dişlerinin oluşumu için gereken mineraller annenin kan dolaşımından karşılanır. Bu nedenle annenin hamilelik döneminde kalsiyum, fosfor ve diğer mineralleri yeterli düzeyde tüketmesi gerekir. Ayrıca annenin bu dönemde zararlı ilaçlardan uzak durması bebeğinin diş sağlığını birebir etkiler. Dişlerin sürme dönemi her bebekte farklılık gösterir. İlk dişler, bebekten bebeğe değişiklik gösterse de genellikle 6. aydan sonra alt çenede, ön orta kısımda, iki diş olarak görülür ve bu dişlere ön kesici (santral dişler) denir.

Süt dişleri ve bakımı

Çocukluk dönemi boyunca ısırma, çiğneme gibi işlemleri yapan 20 adet süt dişi, daimi dişlere sürme rehberliği yaparak onların yerleşeceği boşluğu korur ve sürekli dişlere sağlıklı bir temel hazırlar. Süt dişlerinin erken kaybı komşu dişlerin kayarak yer değiştirmesine ve sürmeye hazır olan daimi dişlerin doğru bir şekilde çıkamamasına neden olur. Bu durum beraberinde çapraşık dişler problemini getirebilir.

Bebeklerde ağız ve diş temizliği

Bebeklerde ağız ve diş temizliği ağız içerisinde ilk dişler görülmeye başladıktan sonra yapılmalıdır. Her beslenmeden sonra gazlı bez veya temiz bir tülbent ile dişler temizlenir. 1 yaşından itibaren diş hekiminin önerdiği yumuşak başlı bir diş fırçası kullanılmaya başlanabilir. 1,5 yaşından itibaren düz, yumuşak ve naylon kıllardan oluşan yumuşak bir diş fırçası ile dişlerinin temizlenmesi de sağlanabilir. 2.5 yaşından sonra çok az miktarda diş macunu fırça üstüne konulabilir. Fakat kesinlikle yutulmamalıdır. Yutmadığından emin olunmadığında florürlü diş macunlarının kullanımından kaçınılmalıdır.

Diş yapısını olumsuz etkileyen alışkanlıklar

Biberon Çürüğü: Gece beslenmesinde kullanılan biberonla, ballı, şekerli veya bisküvili sütün verilmesi ve biberonun tüm gece boyunca bebeğin ağzında kalması en hızlı ilerleyen çürük türü olan biberon çürüklerine neden olabilir. Özellikle üst ön dişlerde kahverengi, küçük lekeler şeklinde görülen biberon çürükleri, dişlerin kırılmasına da yol açar. Başlangıçta sadece birkaç dişi etkilerken yapılan yanlışa devam edildiğinde birçok dişin çürüdüğü gözlemlenebilir.

Biberon çürüğünden korunmak için:

• Bebeğinizi ağzında biberonla uyutmayın.

• Biberonla verdiğiniz gece sütünün içerisine bal, reçel, bisküvi gibi şeker içeren besinler eklemeyin.

• Dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren her beslenmesinin ardından mutlaka ağız temizliğini yapın.

Parmak Emme: Hayatı ağız fonksiyonlarıyla tanımaya çalışan bebeklerin parmak emme alışkanlığı genellikle 2 yaşın sonuna kadar kaybolur. 2 yaştan sonra devam eden parmak ya da emzik emme alışkanlığı diş gelişimini olumsuz yönde etkiler.

Diş Gıcırdatma: Çocuklarda sık görülen diş gıcırdatmanın kesin nedenleri bilinmese de çocuğun süt dişlerini temas ettirmeye çalışması sonucu geliştiği düşünülür. Diş gıcırdatma hafif düzeydeyse köpek ve kesici dişlerde aşınmalara neden olur. Çok ileri düzeydeyse yüz kaslarında ağrı, baş, boyun, kulak ve çene eklemi ağrıları görülebilir.

Süt dişlerini koruyucu önlemler:

Flor Uygulaması: Flor dişin mine tabakasını güçlendirerek dişleri çürüğe karşı dirençli hale getirir. Flor, diş hekiminizin önereceği florür takviyelerinin kullanılması veya florürlü diş macunu/gargara kullanımı ile alınır. Gereğinden fazla florür alımı daimi dişlerin ön yüzeyinde beyaz, düzensiz lekelere neden olabilir.

Lokal Flor Uygulaması: Flor diş hekimi tarafından, özel bir kalıba doldurup birkaç dakika ağza uygulanır. Bu işlemin çocukluk döneminde 6 ayda bir tekrar edilmesi gerekir.

Fissür Örtücü (Fissür Sealent): Azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde pit ve füssür denilen girinti ve çıkıntılar vardır. Fissür örtücüler dişleri çürükten korumak için bu çukurları dolduran kompozit esaslı malzemelerdir. Beyaz renklidir ve akışkan ince bir tabaka halinde uygulanır. Mavi ışıkla sertleştirilerek kalıcı olması sağlanır. Ağrısız bir tedavidir.

Yer Tutucu Uygulaması

Süt dişinin zamanından önce kaybedildiği durumlarda, daimi diş gelinceye kadar geçici bir yer tutucu yapmak gerekebilir. Yer tutucular sabit veya hareketli olabilir. Gerektiği halde yer tutucu yapılmazsa her iki taraftaki dişler bu boşluğa devrilir. Karşı çenedeki diş uzama yapar. Bu durumda ortodonti tedavisi gerekli olur.